Kamień kotłowy, kamień w czajniku i innych urządzeniach AGD – jak mu zapobiegać?

Twarda woda, o dużym stężeniu magnezu oraz wapnia, może powodować wiele szkód: od osadzania się kamienia na armaturze i w urządzeniach AGD, poprzez pogorszenie kondycji skóry i włosów, aż po zmniejszenie wydajności instalacji ciepłowniczej i jej awarie. Dlaczego tak się dzieje?

Fot. Twarda woda to problem w większości polskich domów.

Pod wpływem wysokiej temperatury twardej wody (gotującej się w czajniku czy przepływającej przez grzejniki lub rury), zawarte w niej związki wapnia oraz magnezu wytrącają się i zaczynają tworzyć widoczny gołym okiem osad. Niestety, nie jest to tylko defekt estetyczny. Odkładający się w urządzeniach AGD kamień przyczynia się do ich awarii, a kamień kotłowy – do upośledzenia działania całej instalacji ciepłowniczej. Jeśli jego ilość nie jest kontrolowana, to kamień może doprowadzić nawet do zatkania rury, a w efekcie – do groźnej w skutkach awarii.

Istnieje kilka sposobów na to, by zapobiegać powstawaniu kamienia kotłowego oraz kamienia w czajniku, żelazku czy w ekspresie do kawy. Są to różnego rodzaju filtry do wody, eliminujące z niej związki magnezu i wapnia. Dobór konkretnego modelu filtra zależy od przepływu wody oraz wielkości instalacji, a także od zawartości wyżej wymienionych pierwiastków oraz od ujęcia, z którego woda jest czerpana.

Kamień kotłowy a wydajność instalacji grzewczej

Instalacja grzewcza, która jest zbudowana z rur stalowych (także ze stali czarnej) jest bardziej podatna na powstawanie kamienia niż instalacja, do której wykonania użyto rur miedzianych. Ponadto, czynnikiem powodującym zwiększenie się ilości kamienia kotłowego jest porowatość powierzchni rur – jednak bez względu na materiał, z którego powstała instalacja, można zapobiegać zjawisku przekształcania się soli magnezu i wapnia w kamień kotłowy.

Fot. Instalacja grzewcza zasilana twardą wodą jest szczególnie narażona na kamień kotłowy.

Warto również wspomnieć o tym, że wskazaniem do usuwania różnych związków z wody jest czerpanie jej z własnego ujęcia. W takim przypadku wystarczy zaopatrzyć się w odpowiednie filtry do wody, które eliminują niepożądane cząsteczki i minimalizują ryzyko powstawania osadów. Jakie to filtry?

Demineralizator
Ten rodzaj filtra pozbawia wodę wszelkich kationów i anionów oraz rozpuszczonych związków soli (także magnezu oraz wapnia). W wodzie, która jest otrzymywana po przeprowadzeniu całego procesu zostają jedynie jony wodorotlenowe i jony wodorowe, które rozkładają się równomiernie pod względem liczebności. Woda demineralizowana idealnie nadaje się do wprowadzenia w obieg instalacji grzewczych, ponieważ w jej składzie nie ma cząsteczek, z których mógłby wytworzyć się kamień kotłowy.
Demineralizator jest urządzeniem niezwykle łatwym w obsłudze – niektóre modele mogą wręcz pracować bezobsługowo lub w systemie półautomatycznym, a jeśli zachodzi taka potrzeba – w trybie manualnym. Demineralizator działa w oparciu o filtrację na żywicach jonowymiennych, które można regenerować – cechuje się więc ekonomiczną eksploatacją. Takie urządzenia filtrujące są również przystosowane do pracy okresowej lub ciągłej – w zależności od zapotrzebowania na zmiękczanie wody.
Zmiękczacz do wody
Twarda woda może być zmiękczana za pomocą urządzenia, które – dzięki zastosowaniu odpowiedniej technologii – usuwa z niej kationy wapnia i magnezu. Dzieje się tak za sprawą złoża filtracyjnego, które niczym magnes przyciąga cząsteczki odpowiedzialne za powstawanie kamienia kotłowego.
Jakie są zalety stosowania tej metody? Można mieć pewność, że tak oczyszczona woda jest całkowicie przygotowana do wprowadzenia do instalacji grzewczej. Dodatkowym plusem jest fakt, że zmiękczacz do wody jest jednym z najtańszych w eksploatacji urządzeń filtracyjnych, a to za sprawą zastosowania w nim złóż jonowymiennych o trwałości nawet do 20 lat oraz możliwości ich regeneracji. Oprócz tego, zmiękczacz do wody to urządzenie, które ma niekorozyjną obudowę, pozwala na szybką regenerację złoża (cały proces trwa około dwóch godzin), przy czym w trakcie regeneracji także może pracować i filtrować twardą wodę.
Uzdatnianie wody kotłowej – korekta chemiczna
Bardzo dobrym, tanim i prostym sposobem na uzdatnianie wody kotłowej jest korekta chemiczna. Dokonuje się jej za pomocą specjalnie przygotowanych mieszanek, które wlewa się do układu grzewczego. Dzięki temu obniża się pH wody, a w efekcie – jej zdolności osadotwórcze oraz kamieniotwórcze. Środek powinien być podawany do układu ciągle, poprzez pompę dozującą.
Uzdatnianie wody kotłowej, w zależności od zaleceń producenta kotła, powinno odbywać się regularnie. W przeciwnym wypadku gromadzący się w rurach kamień kotłowy utrudnia przepływ wody i zmniejsza wydajność całej instalacji – nawet do 50%. Stare rury, w których osad z kamienia rozrasta się (a dodatkowo pojawia się szlam powstający w wyniku reakcji z udziałem żelaza i manganu) mogą całkowicie się zatkać i doprowadzić do niebezpiecznej w skutkach awarii. Uzdatnianie wody kotłowej z udziałem korekty chemicznej jest w stanie zapobiec takim sytuacjom.

Kamień w czajniku, na armaturze, w ekspresie do kawy – zastosuj filtr odwróconej osmozy!

Fot. Kamień w czajniku i osady na naczyniach to oznaki działania twardej wody.

Jak poradzić sobie z kolei z kamieniem tworzącym się na grzałce w czajniku, na stopie żelazka czy w ekspresie do kawy? Oczywiście należy te urządzenia regularnie odkamieniać, jednak istnieje jeszcze sposób na to, by w ogóle nie dopuścić do tworzenia się kamienia – należy tylko usunąć z twardej wody związki osadotwórcze, czyli wyżej wspomniane kationy wapnia i magnezu. Można zrobić to z pomocą popularnych filtrów odwróconej osmozy, montowanych bezpośrednio pod zlewem.

Filtr odwróconej osmozy oczyszcza wodę niemal ze wszystkich pierwiastków, drobnoustrojów i innych, szkodliwych substancji. Dzięki specjalnie zaprojektowanej membranie jest w stanie wychwycić nawet najmniejsze cząsteczki, więc uzyskana w ten sposób woda jest naprawdę czysta i pozbawiona substancji, które są odpowiedzialne za powstawanie kamienia oraz osadu. Filtr odwróconej osmozy jest niewielki i bardzo prosty w montażu, więc założy go nawet osoba, która nie zna się na instalacji tego typu urządzeń. Prosta jest również wymiana wkładów filtrujących oraz czyszczenie obudowy.

Zmiękczanie wody za pomocą filtra odwróconej osmozy przynosi korzyści nie tylko w postaci niwelowania kamienia w czajniku i innych urządzeniach AGD, ale również poprawia smak potraw i napojów przygotowanych z użyciem krystalicznie czystej cieczy. Herbata, kawa czy zupy przygotowane z wykorzystaniem osmotycznej wody mają więcej aromatu, nie pozostawiają zacieków na filiżankach i w szklankach, a także mają bardziej wyrazisty smak. Ponadto, filtr odwróconej osmozy gwarantuje poprawę jakości wody w kontekście zabiegów pielęgnacyjnych. Miękka woda przefiltrowana w taki sposób dobrze wpływa na stan skóry i włosów – poprawia ich wygląd, wygładza i nie powoduje uczucia suchości.

Fot. Filtr odwróconej osmozy to remedium na kamień w żelazku i innych sprzętach AGD.

Filtr odwróconej osmozy jest wiec nie tylko idealnym rozwiązaniem dla osób, które zmagają się z kamieniem w czajniku, żelazku czy ekspresie do kawy, ale również dla tych, którzy chcą gotować smaczniej i lepiej pielęgnować swoje ciało i włosy. Jeśli do filtra odwróconej osmozy dokupi się dodatkowo mineralizator, można wówczas całkowicie zrezygnować z kupowania wody butelkowanej.